Otizm, sosyal etkileşimde, dil ve konuşma gelişiminde gözlenen geriliklerle birlikte, günlük rutinin akışını etkileyecek tekrar eden davranışların ve hareketlerin, duyu algı problemlerinin olduğu bir spektrum bozukluğudur. Otizm kendi tanımında bir iletişimsizlik ve içine kapanıklık halidir.

Spektrum, otizmin her çocukta çeşitlenebileceği ve farklı şiddette olabileceği anlamına gelir.

Bazı çocuklarda belirtiler çok erken dönemde görülebilirken (Örneğin; 12 aylık bir bebekte göz kontağının olmaması ve /veya ilk farkedilir taklit olan “babıldama” olmaması gibi), çoğunlukla sonradan “bir anda içe dönme” şeklinde ortaya çıktığı görülmektedir. Erken tanı ve müdahale her problemde olduğu gibi otizmde de çok önemlidir. Tekrar etmek gerekirse erken tanı ve müdahaleyle daha ileri bir seviyeye taşınabilir fakat şiddet fazla ise tamamen iyileşip ortadan kalkacak bir durum değildir. Erken müdahale özellikle konuşma terapisi sürecinden alınacak verimle doğru orantılıdır.

Konuşma terapisi insan iletişiminin klinik bir pratik olarak incelenebileceği alanlardan biridir ve uygulanabileceği alanlardan biri de otizmdir.  Bu nedenle dil ve iletişim konularına hâkim olmak ve konuşma terapisi almak, otizmli bireylerin eğitiminde ve gelişiminde çok kritik bir öneme sahiptir. Konuşma terapisi çocuğun öğrenme, iletişim ve konuşma becerilerini destekler. Konuşma terapisinin ne derecede etki edeceği az önce de bahsettiğimiz otizmin şiddetine ve alınacak terapi yoğunluğuna bağlıdır. Ağır şiddette otizmi olmayan bir çocuk erken müdahale ve eğitimle, yaşıtlarını yakalayabilir ve okul hayatında da başarılı olabilir.

Birçok otizmli çocuğun ailesi ilk başlarda konuşmada olan gerilikten ya da çocuğun hiç konuşmamasından yola çıkarak çocuğunda gelişimsel bir sorun olduğunu düşünmeye başlar. Elbette her konuşma bozukluğu otizm değildir. Bazı çocuklarda konuşamama durumu konuşma apraksisinden dolayı ortaya çıkar. Konuşma apraksisi, motor planlama becerilerini etkileyen nörolojik bir problemdir. Örneğin; çocuklar konuşma seslerini ve ses dizilerini üretmede zorluk yaşarlar, söyleneni anlarlar fakat kendilerini ifade edemezler. Altını çizmemiz gerekir ki “Her konuşma apraksisi görülen birey otizmli değildir.” Bu noktada çocuğun göz kontağının iyi olması, verilen komutları alması, gösterme becerilerinin iyi olması durumun sadece konuşma problemi olması yönünde olumlu bir göstergedir.

İre Terapi olarak Otizmli çocuklarda konuşma terapisi seanslarını güncel teknikleri (Prompt, kaufman, verbal behavior vb) ve klasik teknikleri kombine ederek, beraberinde ailelere verdiğimiz    eğitim ve ev uygulamaları ile sürdürmekteyiz.

Uygulanan tekniklerin etkinliği dünya çapında onaylanan, bilinen ve uygulanan tekniklerdir. Prompt tekniği, dil ve konuşma üretimi bozukluklarına nöro-gelişimsel bir bakış açısıyla bakar. Bu yüzden, fiziksel uyaranlar verilerek uygulanan bu metot, konuşma terapisini hızlandıran bir teknik olarak bilinir.

Rogers ve arkadaşları 2006 da yaptıkları araştırmada, promptun otizmli çocuklar üzerindeki etkisini anlamak adına bir çalışma yaptılar. Bu çalışmayı 10 tane otizmli çocukla birlikte yürüttüler. Çocukların her birine haftada 12 saatlik konuşma terapisi uygulandı ve her gün 1 saat evde uygulanacak çalışmalar ailelere verildi. Tedavinin sonucunda; 10 çocuktan 8’inin, 5 ya da daha fazla yeni kelime kullandığı ve her saat başında birkaç defa konuşma çabalarının olduğunu buldular. Ayrıca otizmin yoğunluğunun ve erken dönemde müdahalenin de bu çalışmalar için ne kadar önemli olduğunu anladılar. Belirtileri hafiften orta seviyeye kadar olan çocukların, motor taklit becerilerinde daha hızlı gelişmeler olduğu ve dikkat becerilerinin ortaya çıkmaya başladığı gözlemlendi. Bizler de bu süreçleri kliniğimizde gözlemlemekteyiz. Çocuğunuzun ne kadar açık olduğuna, aldığınız terapinin sıklığına ve eve verilen çalışmaların yapılma oranına göre gelişim oranları da değişmektedir. Tüm bunların yanı sıra konuşma terapisi uyguladığımız otizmli çocuklarımızın yüzde 90’ında büyük gelişimler gözlemlemekteyiz.

Birçok kaynağın da desteklediği gibi konuşma terapisine ek olarak çocuğun tedaviye yanıt verme oranı;

• Yetiştiği sosyal ortamda dilin aktif kullanılması,
• Sevgi bağlarının yoğun olması,
• İletişimi güçlü bir aile ortamı,

gibi faktörlere de bağlı olarak değişir.

Otizmli çocuğunuzun konuşmasına nasıl destek olabilirsiniz?

1. Erken müdahale ile muazzam beyin gelişiminin olduğu özellikle ilk 3 yaşı kaçırmadan konuşma terapisi desteği almak.
2. Günlük rutinlerde ve hatta mümkün olan her ortamda çocuklarınızla konuşun. (Sadece oyun zamanları değil, yemek zamanı gibi günlük rutinin parçası olan zamanlarda da iletişim kurun. Hatta sorumluluk alması için çeşitli görevler verin: Örn, Sofra kurarken tabak vs götürmesini isteyin. Bu tür aktiviteler komut alma becerilerinin geliştirilmesi için de önemlidir. )
3. Çocuğunuzun sizinle ve başkalarıyla iletişim kurabileceği ortamlar yaratın. (Örneğin; en sevdiği oyuncağını saklayın ve bulması için sizinle sözel ya da sözel olmayan iletişim kurmasını bekleyin. Soru sorma becerileri de desteklenmiş olacaktır.)
4. Yeni başlangıçlar için cesaretlendirin. (Konuşma terapisi onlar için bir ilk olacak. Terapi ve ev ödevleri için hem kendinizi hem de çocuğunuzu cesaretlendirin.)
5. Küçük başarılarını kutlayın, bu övgüler onları konuşmak için motive eder. (Konuşma terapisi sonrasında kullanmaya başladığı ilk sesleri, heceleri, kelimeleri ödüllendirebilirsiniz. Bazen kucaklamak bile bir ödüldür.)Rogers, S.J., Hayden, D., Hepburn, S. et al. Teaching YoungNonverbal Children with Autism Useful Speech: A Pilot Studyof the Denver Model and PROMPT Interventions. J AutismDev Disord 36, 1007–1024 (2006). https://doi.org/10.1007/s10803-006-0142-x

Tedaviye başladığında GÖZ KONTAĞI OLMAYAN, SES TAKLİDİ dahi bulunmayan Ömer’in mezuniyeti…

Nişantaşı , şişli